اثر کوریولیس
تعداد ویدئوها: 1
در مستند ویدیویی «اثر کوریولیس» نیروی حاصل از چرخش که باعث انحراف مسیر حرکت اجسام میشود را بررسی خواهیم کرد. شبهنیروی کوریولیس نخستین بار در سال 1835 میلادی توسط «گوستاو کوریولیس» دانشمند فرانسوی در خصوص قسمت چرخنده ماشینها مطرح شد. این نظریه هیدرودینامیکی در ابتدا بهعنوان مکمل نیروی گریز از مرکز شناخته میشد؛ اما تا پایان قرن نوزدهم شکل کاملتری به خود گرفت. به عقیده کوریولیس این نیرو هنگام تغییر مختصات خطی یک جسم در راستای عمود بر جسم چرخنده شکل میگیرد، درواقع مسیر مستقیم جسم تحت تأثیر چرخش دستگاه قرار گرفته و منحرف میشود. نیروی کوریولیس بهقدری ناچیز است که توانایی تغییر اندازه سرعت را ندارد و فقط روی جهت آن تأثیر میگذارد. در این مستند با مهمترین تأثیرات انرژی کوریولیس مانند تعیین جهت جبهههای هوایی، جریانهای اقیانوسی و مسیر رودخانهها آشنا خواهید شد.
انقراض دایناسورها
تعداد ویدئوها: 6
در مستند ویدیویی «انقراض دایناسورها» با رویدادی آشنا میشوید که علاوه بر انقراض دایناسورها فجایع جبرانناپذیری برای زمین پدید آورد. بقای حیات در کره زمین پدیدهای پیچیده است؛ میلیاردها موجود زنده از آغاز خلقت تاکنون به کام مرگ رفتند و فقط تعداد محدودی بجا ماندند. دایناسورها یک نمونه از جاندارانی هستند که براثر فاجعهای سهمناک در 65 میلیون سال پیش نسلشان منقرض شد؛ آنهم بهگونهای که انگار هرگز بر روی زمین وجود نداشتند. این سؤال همچون رازی مهرومومشده در ذهن دانشمندان باقیمانده است و هنوز علل اصلی آن مشخص نیست. محققان سالهای متمادی در خصوص دوره حیات این موجودات غولآسا تحقیق کردند و نظرات متعددی ارائه دادند. یکی از پرطرفدارترین آنها برخورد شهابسنگی بزرگ بنام «چیکسولوب» بود که در دهه هفتاد میلادی توسط فیزیکدانی معروف ارائه گردید. این نظریه با استقبال گستردهای روبرو شد اما به اعتقاد برخی از فسیلشناسان دلیل انقراض فقط شهابسنگ نبود. شواهد یک عامل بزرگ فوران آتشفشانی را نشان میدهند که باعث بیرون آمدن سنگهای مذاب و گازهای گلخانهای گردید. این رخداد شرایط جوی زمین را مدتها قبل و بعد از برخورد شهابسنگ از حالت عادی خارج و ناپایدار کرد؛ از سوی دیگر برخورد شهابسنگ برشدت فورانها دامن زد و موجب نابودی دوسوم گونههای گیاهی و جانوری همچون دایناسورها شد. نجاتیافتگان، حیوانات کوچک و همهچیزخوار بودند که نقطهضعفشان اکنون شانس بقایشان شد؛ اما این پایان ماجرا نبود! موجودات باقیمانده با اتفاقات بیشماری دستوپنجه نرم کردند. سونامی، عصر یخبندان، قحطی غذا، افزایش ناگهانی گرمای هوا و صدها فجایع مرگبار دیگر، شانس بقای آنها را کم کرد؛ اما گونههای کمی از جانوران همچون پستانداران توانستند از دل حوادث ویرانگر رهایی یابند و سیر تکامل را طی کنند؛ بنابراین زندگی دوباره جریان یافت و زمینه آفرینش موجودی بنام انسان فراهم گردید. در این مستند زندگی جانداران نجاتیافته و حوادث پیش روی آنها را مشاهده خواهید کرد.
حیات-تقدیر یا شانس
تعداد ویدئوها: 3
مستند ویدیویی «حیات-تقدیر یا شانس» داستان تولد منظومه شمسی و معجزهی آفرینش را به زیبایی نشان میدهد. ما در عصر طلایی کیهانشناسی زندگی میکنیم. علیرغم اطلاعاتی که در خصوص منظومه شمسی موجود است همواره ستارهشناسان در حال کشف اسرار و نیروی تشکیلدهندهی جهان هستند. هیچ الگوی معتبری وجود ندارد که چگونگی پیدایش منظومه شمسی را توضیح دهد؛ اما دانشمندان در خصوص فرضیهای محبوب به نام «نظریه سحابی» به توافق رسیدهاند. بر اساس این نظریه با فروپاشی ابر مولکولی غولپیکری در 6/4 میلیارد سال پیش منظومه شمسی به وجود آمد. درواقع سحابی همان ابر غولآسا است و همهی ستارگان نیز تکههای ازهمگسیختهی آن هستند. خورشید تنها ستاره کروی شکل و داغ است که در مرکز منظومه قرار دارد و هشت سیاره اصلی به دور آن در حال گردشاند. دانشمندان با سالها تحقیق دریافتند که سیارات متنوع از ابر خورشیدی ساختهشدهاند، بهعبارتیدیگر همان دانههای درشت گردوغبار که پیرامون خورشید میگردند. محیط غبارآلود منظومه نقش مهمی در پیدایش حیات دارد و زمین تنها سیارهای است که حیات در آن جاری است. آیا فرایندی که به ایجاد حیات در زمین منجر میشود، در سیارات دیگر تأثیرگذار است؟ این مستند کمک شایانی در شناخت شما نسبت به معنا و مفهوم جهان هستی و پیدایش حیات آن، خواهد کرد.
سفر کیهانی-روز برخورد شهاب سنگ
تعداد ویدئوها: 3
در مستند ویدیویی «سفر کیهانی-روز برخورد شهابسنگ» به مرزهای ناشناخته و پررمزوراز منظومه شمسی قدم میگذاریم. در خصوص پیدایش منظومه شمسی نظریات مختلفی بیانشده است که اساسیترین آن فرضیه صحابی نام دارد. بر اساس این نظریه با فروریزی گرانشی بخشی از یک ابر مولکولی، منظومه شمسی پدید آمد. خورشید که بزرگترین قسمت جداشده بود در مرکز قرار گرفت و دیگر ذرات به اطراف پخش شدند؛ پس از مدتی این ذرات به هم پیوستند و اجرام بزرگتری به نام سیاره را تشکیل دادند. سیارهها و دیگر اجرام منظومه شمسی ساختار منظمی دارند و به دور خورشید میچرخند. در طی سالها چرخش، برخوردهای بزرگ و کوچکی اتفاق افتاد که باعث پیدایش قمرها و تکامل منظومه شمسی شد. این برخوردها گاهی پیامدهای غیرقابل جبرانی برای زمین همراه داشته است؛ به عقیده دانشمندان دلیل اصلی انقراض دایناسورها برخورد شهابسنگ عظیمی با قطر 10 کیلومتر به زمین بود. بااینکه قطر آن در مقابل حجم زمین بسیار ناچیز به نظر میرسد؛ اما برخورد این جسم عظیم با سرعتبالا باعث ایجاد حفرهای با دهانه 180 کیلومتر در خلیج مکزیک شد. امواج ساطعشده از این برخورد همانند بمب اتم عمل کرده و حیات گونههای جانوری را از بین برد. در کنار این برخورد بزرگ، حفرههای بهجامانده از برخوردهای کوچکتر نیز کشفشده که مطالعه و بررسی آثارشان گواه بر آسیبپذیری زمین دارد. آخرین و مشهورترین برخورد شهابسنگ به زمین در سال 2015 رخ داد. صبح یکی از روزهای فوریه شئ درخشانی که بهسرعت در حال نزدیک شدن به زمین بود توجه مردم روسیه را جلب کرد؛ بااینکه این شهابسنگ در ارتفاع 23 کیلومتری منفجر شد اما قدرتی معادل 500 کیلو دینامیت داشت و خرابیهای بسیاری به بار آورد. پسازآن واقعه، ناسا مأموریت شناسایی و متوقف کردن اجرام خطرناک اطراف زمین را آغاز نمود تا از حوادث احتمالی جلوگیری کند. این سازمان تاکنون بیش از 13000 جسم را شناسایی کرده که بسیاری از آنها در مدار زمین درحرکتاند و برخی با آن تلاقی دارند. اطلاعات و دادههای فضایی در خصوص این شهابسنگها به کمک ماهوارههای پیشرفته جمعآوری میگردد. درصورتیکه شهابسنگ در مسیر خطرناکی باشد، فضاپیمایی به سطح آن اعزام شده تا قسمت بزرگی از جرمش را جدا کند. تغییر نیروی گرانشی تنها بخش کوچکی از کاوش انسان در فضا است، دیگر اقدامات جسورانه بشر را در این مستند مشاهده خواهید کرد.
سرنوشت آنتارکتیکا
تعداد ویدئوها: 3
مستند ویدیویی «سرنوشت آنتارکتیکا» شگفتانگیزترین تغییرات اقلیمی قطب جنوب را پس از برخورد بزرگترین شهابسنگ به تصویر کشیده است. خشکیهای زمین در ابتدا قارهای یکپارچه و دارای انواع گونههای گیاهی و جانوری بود؛ اما با برخورد بزرگترین شهابسنگ دچار فروپاشی شد. شهابسنگی با قطر 50 کیلومتر در منطقهای از آنتارکتیکا فرود آمد و انقراضی عظیم در سراسر جهان شکل گرفت. این برخورد با تحریک لایههای زمین، فورانهای شدید آتشفشانی را ایجاد کرد که در اثر آن شکافهای بینقارهای پدید آمد. زلزلههای پیاپی، گسستن شکافها را در پی داشت حتی سبب تفکیک قارهها گردید، اما سهم آنتارکتیکا در این میان چه بود؟ در طی هزاران سال که قارهها از یکدیگر دور میشدند آنتارکتیکا در جنوبیترین نقطه زمین متوقف شد. سرمای بیشازحد این مناطق رفتهرفته تودههای عظیم یخ را رویهم انباشته و سرزمینهای جدیدی را ایجاد کرد. از این سرزمینهای یخی تا قبل از سال 1820 میلادی سخنی در میان نبود تا اینکه کاشف نروژی «روآلد آمونسن» به آن راه یافت. کشف این قاره دورافتاده بهقدری اسرارآمیز بود که امروزه 70 پایگاه پژوهشی به تحقیق در آن میپردازد. با سالها مطالعه، پژوهشگران دریافتند که در دورههای مختلف زمینشناسی آنتارکتیکا مورد تحولات بسیاری قرارگرفته است؛ اما تغییری که اخیراً توجه آنها را جلب کرد سرعت ذوب یخچالها بود؛ با بالا آمدن سطح دریاها نگرانیهای بسیاری در خصوص غرق شدن شهرهای مدرن بندری به وجود آمد. بیشتر این نگرانیها با بررسیهای ماهوارهای تا حد قابلملاحظهای برطرف شد؛ که در این مستند اطلاعات بهدستآمده از تحقیقات ماهوارهای و رازهای نهفته دورههای مختلف زمینشناسی را مشاهده خواهید کرد.
سیاره آتش
تعداد ویدئوها: 6
در مستند ویدیویی «سیاره آتش» شمارا با وحشتناکترین فاجعهی زمین آشنا خواهیم کرد. آیا تاکنون به چگونگی تبدیل انسان به اشرف مخلوقات فکر کردهاید؟ اگر تصورتان روندی تدریجی از گونهای به گونهی دیگر است، باید گفت: چنین نیست؛ این فرایند کاملاً وحشیانه و تلاشی برای بقاء بوده است. درواقع تکامل انسان پس از بزرگترین فاجعه زمین اتفاق افتاد. انقراضی وحشتناک بانام «پرمین» که به آن «مرگ بزرگ» میگویند. نام این دوره توسط شخصی بنام «مورجیستون» در سال 1841 از ناحیه «پرم» واقع در شمال شرقی روسیه برگرفته شد. در خصوص پیدایش آن نظریههای متفاوتی وجود دارد، بعضی از دانشمندان برخوردی همچون شهابسنگ را عامل اصلی میدانند. برخوردی که باعث افزایش بینهایت دما و نابودی زنجیرهی غذایی شد و حیات را از بین برد؛ برخی دیگر نیرویی بسیار قویتر را بهعنوان منشأ فاجعه پذیرفتهاند و معتقدند آثار بهجامانده از پرمین، ادعای آنها را تثبیت خواهد کرد؛ اما زمین دستخوش چه حوادثی شد که اینچنین بهزانو درآمد؟! سؤالی است که محققان و باستانشناسان برای کشف آن به جزایر گوناگونی سفر کردند تا عامل اصلی ویرانکننده را دریابند. در این مستند شاهد سفرهای هیجانانگیزی هستید که مانند تونل زمان، شمارا به دنیای ماقبل تاریخ خواهد برد. دنیایی پر از حوادث پرفرازونشیب با موجوداتی عظیمالجثه که نتوانستند سیر تکامل را ادامه دهند.
بیابان ها - دماسنج های آینده
تعداد ویدئوها: 7
در مستند ویدیویی «بیابان ها - دماسنج های آینده» سفری دیدنی به خشکترین مناطق زمین خواهید داشت. بیابان به مناطق خشک و شنی گفته میشود که به دلیل بارش کم، پوشش گیاهی فقیری دارد. در این مناطق توسعهنیافته جمعیت زیادی ساکن نیستند؛ اما برخلاف تصور، بیابانها خالی از حیات نبوده و موجودات زیادی ازجمله: گیاهان صحرایی، خزندگان، حشرات، پستانداران و غیره در آن زندگی میکنند. بدن این موجودات با شرایط سخت و آفتاب دائمی صحرا سازگاری کامل یافته است. برای نمونه گیاهان مناطق بیابانی با کاهش اندازه برگها، آب مصرفی خود را به حداقل رسانده و در فصل بارندگی، آب فراوانی ذخیره میکنند. همچنین بدن حیوانات این منطقه از مکانیزم خاصی در مقابل کمآبی و خشکی هوا برخوردار است. از سازگارترین نوع حیوان در صحرا میتوان به شتر اشاره داشت؛ این حیوان برای حرکت در بیابانهای گرم و شنی همچنین مناطق سرد و صخرهای تکاملیافته است. «مردان آبی صحرا» از قدیمیترین ساکنان بیابان هستند که به پرورش شترها مشغولاند. آنها نمونهای از سازگارترین انسانها با محیطزیست خشن صحرا محسوب میشوند که تمام پروتئین روزانه خود را از شیر مغذی شتر تأمین میکنند. صحراها در عین خشک و کشنده بودنشان، پرفایده نیز هستند آنها با بازتاب نور، زمین را از تابش بیشازحد نور خورشید حفظ خواهند کرد. بدون بیابانها تغییرات اقلیمی که تعادل زمین را تهدید میکنند شدیدتر خواهد شد که نتیجهی آن خشکسالیهای طولانیمدت، گردبادها و طوفانها هستند. این اتفاقات ناگوار نهتنها اکوسیستم ارزشمند زمین را نابود میکنند، بلکه بر زندگی بشر نیز تأثیرات مخربی خواهند گذاشت. دادهها نشان میدهد استفاده بیشازحد منابع طبیعی و بلندپروازیهای انسان آثار بدی بر سیارهمان گذاشته است. با نابودی طبیعت زندگی بسیاری از گونههای گیاهی و جانوری که دماسنج زمین هستند در معرض خطر قرار میگیرند، در ادامه دوره مشاهده خواهید کرد.
زیردریایی برای اعماق اقیانوس
تعداد ویدئوها: 16
در مستند ویدیویی «زیردریایی برای اعماق اقیانوس» سفری اسرارآمیز به عمیقترین نقطه جهان خواهید داشت. «جیمز فرانسیس کامرون» نویسنده و کارگردان کانادایی، نخستین غواص تاریخ است که توانست بهتنهایی عمیقترین گودال زمین را بپیماید. علاقهی جیمز به داستانهای تخیلی و مهیج که به خیالپردازیهای دوران کودکیاش بازمیگردد سبب تولید آثار موفقی مانند آواتار، تایتانیک و غیره شد. طبق گفته این کارگردان تماشای کاوشگران دهه ۶۰ میلادی در تلویزیون بود که او را به دنیای کشف نشدهی اقیانوس علاقهمند کرد؛ بهطوریکه از همان دوران کودکی برای ساخت زیردریاییاش رؤیاهای عجیبی در سر میپروراند. جیمز پس از ساخت فیلم تایتانیک از دنیای فیلمسازی کنارهگیری کرد و به یک کاوشگر تماموقت تبدیل شد. این کاوشگر در سال ۲۰۱۲ توانست با طراحی زیردریایی دیپسیچلنجر عمیقترین گودالهای اقیانوس آرام را غواصی کند. این گودال با عمق ۱۱۰۳۴ متر، عمیقترین نقطه جهان محسوب میشود و حاصل گسلهای اقیانوسیه است. تا قبل از سفر جیمز فقط ۲ تَن از افراد نیروی دریایی ایالاتمتحده «ستوان دان والش» و «پیکارد» موفق به بررسی این چاله شده بودند؛ اما حضور این دو، همراه شناور چلنجر نیروی دریایی سبب شد عمیقترین چاله ماریانا به «گودال چلنجر» نامگذاری شود. این جرقهای بود تا جیمز ساخت دیپ سی چلنجر و سفر به دورافتادهترین نقطهی زمین، میان آبهای آزاد را آغاز کند. او با تشکیل گروهی از افراد متخصص و کارآمد، ساخت زیردریایی «دیپ سی چلنجر» را پس از ۳ سال به اتمام رساند. ماشینی که او ساخت قابلیت کاوش در اعماق اقیانوس را داشت و بهعنوان یک سکوی علمی در خشکی محسوب میشد. پس از اتمام ساخت زیردریایی گروه آن را برای آزمایشهای عملی به چالهای در بریتانیا منتقل کردند. سرانجام جیمز با بررسی تمام موارد دیپ سی چلنجر آمادگی خود را برای ورود به چاله اصلی اعلام میکند؛ اما چه چالشهایی در انتظار جیمز است؟ برای مشاهدهی این سفر پررمزوراز به بزرگترین گودال جهان با ما همراه باشید.
تاریخ حیات روی زمین
تعداد ویدئوها: 2
در مستند ویدیویی «تاریخ حیات روی زمین» سفری پررمزوراز به عصر یخبندان و انقراض بزرگ تاریخ خواهید داشت. حیات موجودات با اشکال پیچیده در چهارمین دوره زمینشناسی «پالئوزوئیک» شکل گرفت. پالئوزوئیک به ۶ دوره کامبرین، اردویسین، سیلورین، دوونین، کربونیفر و پرمین تقسیم میشود. در ابتدای پالئوزوئیک زندگی فقط در دریا وجود داشت و هنوز به خشکی راه نیافته بود؛ اما با پیدایش تکسلولیها، نرمتنان، مهرهداران و دوزیستان، حیات بهآرامی از آب به سمت خشکی جریان یافت. زندگی در خشکی برای موجودات آبزی بهآسانی زندگی در اقیانوس نبود بنابراین این موجودات به ساختارهای دفاعی، سیستم تنفسی و تولیدمثل تکاملیافتهتر مجهز شدند. همچنین در اواخر دوره پالئوزوئیک مهرهداران خشکیزی پدیدار شدند و درست زمانی که حیات به تکامل خود نزدیکتر میشد «انقراض بزرگ» رخ داد. انقراضی که به «مرگ بزرگ» معروف است در دوره پرمین اتفاق افتاد و نسل بیش از ۹۰٪ جانداران را به پایان رساند. در ادامه این مستند علمی علت عصر یخبندان و انقراض فاجعهباری که باعث نابودی این دوره شد را مشاهده مینمایید.
زمین - خانه ما چطور ساخته شد
تعداد ویدئوها: 24
در دوره ویدیویی «زمین - خانه ما چطور ساخته شد» نگاهی به سرگذشت حیات در کره زمین خواهیم داشت. زمین از آغاز شکلگیری همواره دستخوش تغییرات بزرگی قرار گرفته است. زمانی که زمین از ستاره اصلی خود یعنی خورشید جدا شد، گلولهای آتشین و فاقد حیات بود؛ سپس گردوغبار آتشفشانهای پیاپی تمام جو سیاره را فراگرفت و آب موجود در این گردوغبارها سبب تشکیل حیات شد. در ابتدای حیات، تنها گونهای گیاهی به نام خزه سبز آبی وجود داشت که با شکستن مولکولهای آب، اکسیژن را آزاد میکرد. تکرار این فرایند طی سالها شرایط زندگی را برای موجودات هوازی فراهم ساخت. رفتهرفته گونههای متنوع گیاهی و جانوری پدید آمدند ولی با برخورد شهابسنگ در دورههای مختلف منقرض شدند؛ اما حیات هیچگاه از بین نرفت و زندگیهای جدید پیوسته شکل گرفتند. گونههای مختلف برای ادامه بقا، خود را با طبیعت سازگار میکردند تا اینکه نخستین نسل انسانها پا به زمین نهاد. انسانها تنها گونهای بودند که با دخالت در طبیعت، محیط را با خود سازگار ساختند. آنها در ابتدا از حیوانات تغذیه میکردند اما بهمرورزمان به قدرت زمین پی بردند ازاینرو شکار جای خود را به کشاورزی داد. در آن زمان کشاورزی بهصورت دستی انجام میگرفت تا اینکه بشر موفق به کشف انرژی نفت شد. پیدایش نفت تغییرات بزرگی در زندگی بشر ایجاد کرد، کشاورزی رونق گرفت و زندگی به سمت صنعتی شدن پیش رفت. این اتفاق رشد جمعیت و نیازهای بشر را به همراه داشت که دلیل اصلی شروع تغییرات اکوسیستم همچنین آسیبهای زیستمحیطی بود. تخریب جنگلها زیستگاه بسیاری از جانوران را نابود و نسل آنها را به انقراض کشاند. از دیگر اقدامات بشر میتوان به حفاریهای گسترده و استفاده بیشازحد منابع فسیلی اشاره داشت. سوختهای فسیلی بزرگترین خطر آینده زمین محسوب میشوند زیرا استفاده از آنها سبب آزاد شدن گازهای گلخانهای میگردد. این گازها مهمترین دلیل افزایش دمای هوا هستند که عواقب جبرانناپذیری ازجمله: خشکسالی و ذوب یخچالهای قطبی را در پیدارند. بسیاری از اتفاقات و تغییرات محیطی که در سالهای اخیر رشد چشمگیری داشتهاند از افزایش دما نشأت میگیرد؛ هماکنون نیز شرایط بسیار بحرانی است و ادامه این روند تا چند سال آینده باعث نابودی حیات کره زمین خواهد شد. در این دوره با ما همراه باشید تا با راهکار دولتها و نقش مؤثر انسان در پروسه نجات زمین آشنا شوید.
حادثه بزرگ - پیدایش کره زمین
تعداد ویدئوها: 10
در مستند ویدیویی «حادثهی بزرگ-پیدایش زمین» به تئوری سازندهی دنیای انسانها خواهیم پرداخت. اگر تا به امروز خود را بدشانسترین موجود کره زمین تلقی کردهاید، کاملاً در اشتباه هستید. ما در این مستند ثابت میکنیم انسان یکی از خوششانسترین مخلوقات به شمار میرود؛ زیرا وقوع حوادث اتفاقی و زنجیروار تکههای پازلی حیاتبخش را تشکیل دادند؛ که اگر کمی تفاوت داشت دنیای کنونی ما اینگونه نبود و انسان امروزی نیز به وجود نمیآمد؛ اما پیش از بررسی آن، نیمنگاهی به پیشینهی زمین میاندازیم. گلولهای آتشین پر از گازهای سمی، بدون آب و اکسیژن که تحت تأثیر ضربات مختلف منظومه شمسی قرار داشت. آخرین ضربه را سیاره همزادش «تیا» وارد کرد که براثر شدت اصابت، خود را نابود و زمین کاملاً ذوب شد. غباری از سنگریزهای مرتعش اطراف زمین را فراگرفت که باعث پرتاب میلیاردها سنگریزه به فضا شدند. دانشمندان پس از بررسی زوایای مختلف حادثه دریافتند چنین رخدادی باعث پیدایش ماه و سیستم کنونی زمین گردید. درواقع این برخورد اولین گام در تکامل سیارهای متفاوت از گذشته بود و دانشمندان آن را «تولد سخت» نامیدند. آنها برای کشف زمان وقوع تولد به مکانهایی سفر کردند که شباهت بسیاری به میلیاردها سال پیش داشت. فسیلهای بجا مانده در این مناطق نشانههای بینظیری از گذشتهی زمین داشتند و با زبانی گویا وقایع را بازگو میکردند. وقایعی خاص که علاوه بر داستان منحصربهفرد پیدایش، از یک فرایند آشوبناک سخن میگفتند؛ اما این روند پرفرازونشیب دستاوردهای بسیار ارزشمندی در زیستشناسی به ارمغان داشت. بر اساس اطلاعات حاصل از اولین سلولهای بنیادی، دانشمندان دریافتند نخستین بلوکهای سازنده در محیطهایی با فعالیت شیمیایی چیده شدهاند. این فرایند شیمیایی زمین را قلمرویی برای تکثیر باکتریها ساخت. مهمترین آنها «سیانو باکتریها» بودند که در حدود سه میلیارد سال پیش دومین تحول بزرگ در پیدایش حیات را رقم زدند. توصیف شرححال چنین تحولی عظیم در مسیر حیات، مقولهای است که در این بازه زمانی نمیگنجد؛ اما برای آشنایی با نقطه آغازین خلقت و رخدادهای پیرامون آن، مستند ارائهشده را مشاهده فرمایید.
حادثه بزرگ - زمین یخ زده
تعداد ویدئوها: 10
در مستند ویدیویی «حادثه بزرگ - زمین یخ زده» نگاهی به بزرگترین یخبندان تاریخ که زمین را تا مرز نابودی کشاند خواهیم داشت. زمین چهار و نیم میلیارد سال پیش پدید آمد اما بلافاصله سیارهای بنام «تیا» به آن برخورد نمود. این حادثه با گسترش باکتریها و موجودات تکسلولی در سطح زمین، حیات را به وجود آورد؛ اما درست زمانی که زمین به تثبیت رسید، حادثهای دیگر این نظم را برهم زد. شروع یخبندانهای عظیم اتفاقی غیرعادی بودند که ۹۹٪ حیات را به نابودی کشاندند. ۶۷۰ میلیون سال پیش یخزدگی از قطبها آغاز و تا مناطق استوایی ادامه یافت که زمین را به «گلولهای برفی» تبدیل کرد. با پیشروی یخبندان، دریاها که کمترین انعکاس نور را داشتند به بهترین بازتابدهنده نور خورشید تبدیل شدند. این اتفاق قدرت جذب گرما را از اقیانوسها گرفت سپس با کاهش دمای زمین، رفتهرفته یخ بیشتری تولید گردید. سرانجام بزرگترین عصر یخبندانی که زمین به خود میدید آغاز شد؛ اما چه عاملی سبب این فاجعه بود؟ دانشمندان با بررسی شواهد و مدارک موجود عوامل مختلفی را در این حادثه دخیل دانستند که مهمترین آن، تغییرات مدارهای زمین بود. درواقع زمین با دور شدن از خورشید گرمای بیشتری از دست میدهد؛ اما این اتفاق دلیل کافی برای شروع عصر یخبندان محسوب نمیشد. تغییرات آبوهوایی و شروع بارانهای اسیدی علت مهم دیگری بودند که با کاهش میزان دیاکسید کربن باعث تشدید این یخبندانها شدند. یکی از عوامل مهم در گرمایش زمین گازهای گلخانهای هستند؛ که توسط باران به اقیانوسها راه یافتند و در لایههای سنگی کف اقیانوس توسط سیانوباکتریها حبس شدند. با پیشرفت این فرایند و کاهش دیاکسید کربن، دمای زمین بهتدریج کاهش یافت. زمین در این بُرهه از تاریخ سختترین وضعیت خود را سپری میکرد که راهی برای گسترش حیات وجود نداشت؛ اما ناگهان اتفاقاتی از درون زمین باعث توقف این یخبندان عظیم گردید. با شروع فعالیت آتشفشانها، حجم زیادی از گازهای گلخانهای وارد جو زمین شد و بهتدریج سطح زمین گرم و حیات پدید آمد؛ اما پس از عصر یخبندان چگونه جانداران توانستند به زمین بازگردند؟ دانشمندان پس از تحقیقات و بررسی شواهد بهجامانده از این عصر، به اطلاعات منحصربهفردی دست یافتند که شمارا به تماشای آن دعوت مینماییم.